“Куби” кино Их Британид нээлтээ хийх үеэр домогт найруулагч Такеши Китанотой хийсэн ярилцлага. Инээдмийн жанраар жүжигчний гараагаа эхлүүлсэн Такеши Китано өдгөө 78 настай. Түүний найруулж өөрөө гол дүрд нь тоглосон Якуза-ийн тухай 1997 онд бүтээсэн "Hana Bi", 2000 онд бүтээсэн "Brother", 2010 онд бүтээсэн "Brother" киноны өмнөх үйл явдлыг өгүүлдэг "Outrage" кино, түүний дараагийн анги 2012 онд бүтээсэн "Beyond Outrage", 2017 онд бүтээсэн "Outrage Coda" кинонуудаар нь Монголын үзэгчид андахгүй.
Кино наадмуудын танил нэр, өөрийн өвөрмөц найруулга, японы якуза ба самурайн тухай кинонуудынхаа ачаар алдаршсан Такеши Китано шинэ бүтээлээрээ 1500-аад оны Японд болж буй үйл явдлаар эрх мэдэл ба бэлгийн хүсэл тачаалын сэдвийг хөндсөн байна. “Куби” хэмээх энэхүү түүхэн уран сайхны кино Queer East Festival-ийн нээлтийн кино болж Их Британид нээлтээ хийсэн. Энэхүү кино нь хүйсийн чиг баримжаа, хүсэл тачаалын сэдвийг самурайн эрх мэдлийн тэмцэлтэй уялдуулан гаргасан нь киног улам сонирхол татам болгожээ.
– Таны кинонуудыг ихэнхдээ сэтгэл хөдлөлөө нуусан, хүйтэн хөндий гэж үздэг. Гэтэл хүсэл тачаал кинонд тань тод, хүчтэй гардаг. 1994 оны “Getting Any?” кино бол энэ талаарх хамгийн туйлширсан жишээ. Таны кинонд хүсэл гэнэтхэн, хүчтэйгээр илэрдэг – яг л хүчирхийлэл шиг. Таны бүтээлд хүсэл тачаал ямар үүрэгтэй вэ?
Кино гэдэг зүйл 1–2 цагийн дотор хүний бүх амьдралыг илэрхийлэх боломжгүй тул, би кино бүтээхдээ амьдралын хамгийн онцгой, содон хэсгүүдийг л сонгож, тэдгээрийг холбоод нэгэн бүтэн түүх болгохыг хичээдэг. Ингэснээр л би үзэгчдэд тодорхой нэг зүйлийг хэлэхийг зорьдог.
– Өмнөх кинонууд тань голдуу гетеросекс (эрэгтэй эмэгтэй хүмүүсийн бие биеэ сонирхох бэлгийн чиг хандлага) харилцаанд төвлөрч байсан. Харин “Куби”-д хүйсийн өөр чиг баримжаатай хүний хүсэл, харилцааг гаргажээ. Гетеро болон квир (queer) харилцааг харуулах арга барил тань хэр ялгаатай байсан бэ?
Японы нийгэмд хүйсийн чиг баримжааны олон янз хэлбэр байдаг. Түүхийн хувьд гетеросекс харилцаа нь үр удмыг үлдээх зорилготой байсан бол эрчүүд хоорондын харилцаа нь эрх мэдлийн тухай байсан. Эрх мэдэлтэй хүмүүс эмэгтэйчүүдийг зөвхөн нөхөн үржихүйн хэрэгсэл мэт хардаг байсан бол эрчүүдийн хоорондын харилцаа нь бие махбод болон сэтгэлзүйн хувьд эрх мэдлээ илэрхийлэх, хамгаалах хэрэгсэл байжээ. Энэ нь зөвхөн Японд төдийгүй дэлхий даяар байдаг ч, ялангуяа тухайн үеийн Японд бэлгийн харьцааг ашиглан өөрийн ноёрхлоо тогтоох нь түгээмэл үзэгдэл байсан.
– Энэ кинонд та яагаад тухайн түүхэн хүмүүсийн гомосекс харилцаанд анхаарлаа хандуулав? Түүхэн сэдэвтэй, өндөр төсөвтэй кинонд ийм сэдэв оруулна гэдэг зоримог шийдэл юм.
Япончууд ийм төрлийн харилцаа түүхэнд түгээмэл байсан гэдгийг мэддэг ч, манай кино урлаг энэ талаар шууд, нээлттэй харуулдаггүй. Япон кино найруулагчид секс ба бэлгийн харьцааны талыг ихэвчлэн нууж, ил гаргахаас зайлсхийдэг. Харин одоо Японы кино олон улсын зах зээлд хүрдэг болсон энэ үед илүү үнэнч, бодитойгоор илэрхийлэх шаардлагатай гэж бодсон.
– Та өмнө нь 1999 онд Нагиса Ошимагийн “Гохатто” кинонд тоглож байсан. Энэ кино “Куби”-тэй сэдвийн хувьд төстэй. Тухайн бүтээл таны шинэ кинонд хэрхэн нөлөөлсөн бэ?
Европт “Гохатто”-г хориотой сэдвийг хөндсөн гэж үздэг ч үнэндээ энэ бол соёлын талаарх харуулалт байсан. Тус кино гомосекс харилцааг хориотой зүйл гэж биш, тухайн нийгмийн бүтэц дотор “хязгаарласан” үйлдэл болгон харуулдаг. Харин “Куби” үүнээс илүү өргөн хүрээг хамарсан. Тус кинонд эрх мэдэлтнүүд ба тэдний доод тушаалынхан, эсвэл эрх тэгш хүмүүс хоорондын харилцааг харуулж, бэлгийн харилцааг эрх мэдэл тогтоох хэрэгсэл гэж үздэг явдлыг гаргасан.
– “Куби” олон жил хөгжүүлсний эцэст кино хэлбэрээр бүтээгдсэн. Анх энэ бүтээлийг роман хэлбэрээр гаргасан гэж сонссон. Өнөөдөр таны уран бүтээлийн хүрээнд энэ киног хэрхэн харж байна вэ? Үзэгчдийн хүлээн авч байгаа байдлын талаар та юу хэлэх вэ?
Би байнга самурай сэдэвтэй түүхэн кино хийхийг хүсдэг байсан. Гэвч аль хэдийн олон найруулагчид Нобунага, Токугаватай холбоотой кино хийчихсэн учир, би тэднийг давсан бүтээл хийхийг зорилоо. Харамсалтай нь өнөө үед ийм сэдэвтэй кино хийхэд тохирох цайз, тулалдааны талбар олдохгүй. Иймээс түүхэн, гүн гүнзгий сэдвийг гаргаж болох, өөр талаас хөндөж болох зүйлсийг хайсаар “гомосексуаль байдал” гэх сэдэв дээр төвлөрсөн. Энэ сэдэв болон самурайн тулааныг хослуулах нь илүү сонирхолтой болж чадна гэж бодсон. Гэвч бидний төсөв хязгаарлагдмал байлаа.
– “Куби” кино Queer East Festival-ийн нээлтийн кино болсон. Энэ нь таны бүтээлийг урьд өмнө тулгарч байгаагүй шинэ ангилалд орууллаа. Үүнийг та хэрхэн хүлээн авч байна вэ?
Би бол продюсер, найруулагч талаас ханддаг. Киног үзэгчид хэрхэн хүлээж авах нь тэдний асуудал. Би ямар нэг байр суурь илэрхийлэх шаардлагагүй. Гэхдээ янз бүрийн үзэгчид энэ киног үзэж байгаа гэдэгт баярлаж байна.
– Таны кинонууд эрчүүдийн хоорондын тэмцэл – өөртэйгөө, амьдралтай, эсвэл бусадтайгаа тэмцэж байгаа тухай байдаг. Эцэст нь тэдгээр эрчүүд үхлээр л тайвширдаг. Та тэдэнд өөр төрлийн цэнгэл, амар амгаланг хэзээ олгох вэ? Энэ төгсгөлийг давтан харуулдаг тань юу хөтөлдөг вэ?
Миний ойлголтоор үхэл гэдэг нь махан биеийн оршихуй төгсгөл юм. Янз бүрийн шашин, итгэл үнэмшил үхэл ба амьдралын дараах оршихуйг өөр өөрөөр тайлбарлаж байна. Хэн ч үхлийн дараах оршихуйд бүрэн итгэдэггүй ч, бүрэн үгүйсгэдэг ч үгүй – бага зэргийн найдвар хүн бүрт байдаг. Харин би амьдрал ба үхлийн тухай өгүүлэх замаар шинэ өнцөг, шинэ ойлголт л нээхийг хүсдэг.
