Сансрын зураг "Фордоу"-д ноцтой эвдрэл үүссэнийг харуулж байна, гэхдээ эргэлзээ хэвээр

НИЙТЭЛСЭН:

2025-06-23 09:18

Исламын Бүгд Найрамдах Иран Улсын Кум хотын ойролцоо газрын гүн дэх "Фордоу" цөмийн байгууламжийг АНУ бөмбөгдсөний өмнөх ба дараах сансрын зургуудыг харуулсан цуврал зураг нийтлэгдэв. "MAXAR Technologies" компанийн авсан уг зураг дээр уулын бэлд зургаан нүх үүссэн нь газрын гүнд нэвтэрч дэлбэрэх зориулалттай бөмбөгнүүдийн цохилтын үр дүн байж магадгүй ажээ.

Сансрын зурагт Ираны Фордоу цөмийн байгууламжийн дээгүүр ууланд зургаан нүх гарсан байна
Эдгээр нь 200 фут (60 метр) гүнд нэвтэрч дэлбэрэх чадвартай бөмбөгнүүдийн ул мөр гэж үзжээ
Зарим шинжээчид цөмийн материалууд довтолгооноос өмнө зөөгдсөн байж болзошгүй гэж болгоомжилж байна

"Эд нар үнэхээр MOP (Massive Ordnance Penetrator) бөмбөгөөр цөмлөчихлөө," хэмээн НҮБ-ын цөмийн зэвсгийн байцаагч асан, Олон улсын шинжлэх ухаан ба аюулгүй байдлын хүрээлэнгийн тэргүүн Дэвид Олбрайт хэлжээ. Тэрээр “Миний бодлоор энэ байгууламж бүрмөсөн сүйрсэн байх магадлалтай” гэсэн байна.

Гэхдээ газрын гүнд нуугдсан байгууламж яг ямар түвшинд сүйдсэнийг баттай дүгнэх боломжгүй байгаа тухай "CNA" корпорацийн хиймэл дагуулын зураг судлалын судлаач Деккер Эвелет дурдсан байна. Тэрээр “Центрифугийн танхим хэтэрхий гүнд оршдог тул хиймэл дагуулын зургаар гэмтлийг үнэлэх боломжгүй” гэжээ.

Иран ийм төрлийн цохилтоос хамгаалахын тулд цөмийн хөтөлбөрөө уулын гүнд, гүнзгий газар доорх байгууламжид байршуулсан.

Сансрын зургаас ажиглагдсан зүйлс:

Уулын бэлд зургаан нүх илрэгдсэн бөгөөд газрын өнгө өөрчлөгдөж, тоос шороо бүрхсэн мэт харагдана
Энэ нь “бункер цөмлөх” бөмбөгнүүд газрын 200 фут гүнд хүрч дэлбэрснийг илтгэж байна

АНУ ба Израиль Тегераны цөмийн хөтөлбөрийг зогсоохоо илэрхийлсэн ч байгууламж, тоног төхөөрөмжийг бүрэн устгаж чадаагүй тохиолдолд Иран цөмийн хөтөлбөрөө дахин эхлүүлэх боломжтой гэж мэргэжилтнүүд анхааруулж байна.

'Хачин хөдөлгөөн'

Мөн зарим шинжээчид довтолгооноос өмнө Иран 60% хүртэл баяжуулсан уран, төвийн гол тоног төхөөрөмжүүдээ Фордоугаас зөөж нуусан байж магадгүйг хэлж байна. Maxar-ийн зургууд Пүрэв, Баасан гарагуудад Фордоугийн гадаа урт дараалалтай автомашинууд байрлаж буй "Хачирхалтай хөдөлгөөн" ажиглагдсан тухай өгүүлжээ.

Нэрээ нууцалсан Ираны дээд албан тушаалтан Ройтерст ярилцлага өгөхдөө: “Ихэнх өндөр баяжуулалттай ураны нөөцийг довтолгооноос өмнө өөр газарт шилжүүлсэн” хэмээжээ.

Миддлбюригийн Олон улсын судалгааны хүрээлэнгийн Жеффри Льюис "Ираны цөмийн хөтөлбөрийг хэдхэн жилээр ухрааж л чадна. Бидний мэдэхгүй олон байгууламж байж л таараа" гэж мэдэгджээ.

АНУ-ын сенатор Марк Келли NBC-д өгсөн ярилцлагадаа
“Миний хамгийн ихээр болгоомжилж байгаа зүйл бол Иран цөмийн хөтөлбөрөө 'газар дор' буюу харагдахгүй, таг нууц байдлаар үргэлжлүүлнэ. Энэ цохилт зогсоох биш харин эсрэгээрээ хурдасгах эрсдэлтэй” гэжээ.

Олон улсын эрх зүйн хариу арга хэмжээ

Иран “энхийн зорилготой” хэмээн мэдэгдсээр ирсэн ч Израилийн цохилтуудын хариуд парламент нь 1970 онд хүчин төгөлдөр болсон Цөмийн зэвсгийг үл дэлгэрүүлэх гэрээнээс (NPT) гарах талаар хэлэлцэж эхэлсэн. Ингэснээр Ираны цөмийн хөтөлбөр дэлхий нийтэд бүрхэг болно гэж мэргэжилтнүүд анхааруулж байна.

“Хэрэв Иран NPT-гээс гарвал дэлхий нийт Ираны цөмийн хөтөлбөр ямар түвшинд байгааг мэдэх боломжгүй болно,” хэмээн Зэвсгийн хяналтын холбооны гүйцэтгэх захирал Дэрил Кимбалл хэлжээ.

'Давхар цохилт'

"Reuters" агентлаг дөрвөн шинжээчтэй ярилцахад тэд "Maxar Technologies"-ийн зургууд дээр Фордоугийн доорх ураны баяжуулах танхим байрладаг уулын хажууханд 6 нүх эгнэн байрласан байгааг тогтоожээ.

АНУ-ын Зэвсэгт хүчний жанжин штабын дарга генерал Дэн Кейн ярилцлагадаа “7 ширхэг B-2 бөмбөгдөгч онгоц нийт 14 ширхэг GBU-57/B MOP бөмбөг хаясан. Эдгээр нь 30,000 фунт жинтэй, 200 фут газар нэвтрэн дэлбэрэх чадвартай” гэжээ.

Тэрээр эхний байдлаар цохилт маш ноцтой эвдрэл учруулсан болохыг баталсан ч, цөмийн тоног төхөөрөмж бүрэн устсан эсэхийг хэлэхэд эрт байна гэжээ.

Шинжээч Эвелет: “Эхний зургаан MOP бөмбөг хаясны дараа яг тэр газарт дахин зургаан бөмбөг хаясан байна. Үүнийг ‘давхар цохилт’ гэж нэрлэж болно” хэмээжээ.

АНУ-ын "Шөнө дундын алх" (Operation Midnight Hammer) нэртэй ажиллагаа зөвхөн Фордоуг төдийгүй:

Тегераны дэргэдэх Натанзын цөмийн гол байгууламж
Исфаханы цөмийн судалгааны төв
зэргийг мөн онилжээ.

Израиль энэ хугацаанд Натанз болон Исфаханы цөмийн судалгааны төв рүү цохилт өгсөн байна.

Олбрайт “Airbus-ийн зургууд АНУ-ын Tomahawk далавчит пуужин Исфахан дахь байгууламжийг ноцтой гэмтээж, Натанзын газар доорх байгууламж дээр MOP бөмбөгөөр цохилт өгсөн ул мөр илэрсэн” гэжээ.

Гэвч тэрээр “Исфаханд ашигласан далавчит пуужин нь газрын гүнд нэвтрэх чадваргүй тул маш бат бөх хонгилыг устгаж чадахгүй. Иймд АНУ эдгээр газрыг бүрэн устгасан эсэх нь эргэлзээтэй” гэж анхааруулжээ.

Тэрээр мөн Иран саяхан Исфаханд шинэ баяжуулах байгууламж барихаа IAEA-д мэдэгдсэн талаар дурдсан.
“Энд 2000–3000 ширхэг центрифуг суурилуулахаар төлөвлөж байсан. Тэгэхээр одоо асуух асуулт бол – Тэдгээр центрифунууд хаана байна вэ?” гэж Олбрайт онцолсон байна.

Үг бол үнэ цэн...

ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ

ug.mn сайт 2025 оны 12 сарын 21 Ням гарагИЙН ХӨТӨЛБӨР

Бичил мэдээ

Шинэ мэдээ

Их уншигдсан

2025-12-20 16:00

Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн албан тушаалд нэр дэвшигч С.Наранцогтын томилгооны сонсгол маргааш буюу 12 дугаар сарын 16-ны өдөр зохион байгуулагдана . . . .

2025-12-15 12:18

2025-12-13 01:23

“Оюутолгой бүлэг ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах, хүртэх өгөөжийг нэмэгдүүлэхтэй холбоотой баримт бичиг, үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийх” үүрэг бүхий Хянан шалгах түр хорооноос нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсголыг 2025 оны 12 дугаар сарын 08-12-ны өдрүүдэд, Төрийн ордонд зохион байгуулах гэж байна.

2025-12-07 10:34

2025-12-07 10:30

Лондонгийн Металлын Бирж (LME)-ийн зэсийн үнэ баасан гарагт ам.долларын сулрал, зэсийн тэргүүлэгч үйлдвэрлэгч Чилийн аравдугаар сарын үйлдвэрлэл буурсан байдал, мөн Хятадын хайлуулах үйлдвэрүүдийн төлөвлөсөн үйлдвэрлэл бууруулах шийдвэрийн нөлөөгөөр анхны дээд амжилтаа шинэчлэн давж, 11,200 ам.доллараас давлаа. LME-ийн гурван сарын үндсэн гэрээт зэсийн үнэ 2.5%-иар өсөж, 11,210.50 ам.долларт хүрсэн нь 10-р сарын 29-нд тогтоож байсан 11,200 ам.долларын өмнөх дээд амжилтыг давсан үзүүлэлт боллоо.

2025-11-30 00:15

2025-11-23 13:29

Баасан гарагт Токио дахь Ерөнхий сайдын өргөөний өмнө хэдэн зуун иргэн цуглан жагсаж, Ерөнхий сайд Санаэ Такайчи Тайванийн талаар сүүлийн үед хийсэн буруу мэдэгдлээ эргүүлэн авах, тайлбар өгч уучлал хүсэхийг шаардав.

2025-11-23 13:07