



















Хураангуй:
Трамп АНУ-ын цөмийн зэвсгийн туршилтыг 33 жилийн дараа сэргээхийг тушаав.
Шалтгаан: БНХАУ, ОХУ-ын цөмийн хөтөлбөрийн идэвхжил.
Оросын хариу: “Бид цөмийн зэвсэг туршаагүй.”
Хятад: “АНУ туршилтын меморундамаа сахих ёстой.”
АНУ-д 5'225, Орост 5'580, Хятад 600 орчим цөмийн цэнэгтэй.
Судлаачид энэхүү шийдвэр дэлхийн цөмийн тогтвортой байдлыг алдагдуулах эрсдэлтэй гэж анхааруулж байна.
Өнөөдөр АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп АНУ-ын цөмийн зэвсгийн туршилтыг нэн даруй сэргээхийг Пентагонд тушаасан талаар зарлалаа. Тус улс 33 жилийн өмнө сүүлийн туршилтаа хийж байсан юм. Энэхүү мэдэгдлийг тэрээр БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпинтэй уулзалт хийхээр Өмнөд Солонгос улсын Бусан хот руу нисэх замдаа өөрийн “Truth Social” платформоороо дамжуулан хийсэн.

Трамп хэлэхдээ АНУ “Бусад цөмийн гүрнүүдтэй адил тэгш үндсэн дээр” цөмийн зэвсгээ турших ёстой гэж мэдэгдсэн байна.
“Бусад орнуудын туршилтын хөтөлбөрийн улмаас миний бие дайны яаманд цөмийн зэвсгийн туршилтаа тэгш байх үндсэн дээр эхлүүлэхийг тушаалаа. Энэхүү үйл явц нэн даруй эхэлнэ” гэж тэр бичжээ.
“энэ байдлаараа ОХУ хоёрт, БНХАУ гуравт байгаа ч таван жилийн дотор биднийг гүйцэх болно.”
Энэхүү шийдвэр нь Трампын хувьд нэгэн зэрэг Хятад, Оросын удирдагчдад хандан өгсөн дохио юм. Ши Жиньпин өнгөрсөн таван жилийн дотор Хятадын цөмийн зэвсгийн тоог хоёр дахин нэмэгдүүлсэн бол Владимир Путин сүүлийн хэдэн өдөрт хоёр шинэ цөмийн хөдөлгүүртэй зэвсэг туршсан билээ.
Оросын талаас Трампын мэдэгдэлд хариу өгч, “АНУ-ын ерөнхийлөгчид Москва цөмийн зэвсэг туршаагүй гэдгийг зөвөөр мэдээлсэн гэж найдаж байна” хэмээн Кремлийн хэвлэлийн төлөөлөгч Дмитрий Песков мэдэгджээ.
“Трамп өөрийн мэдэгдэлдээ бусад орнууд цөмийн туршилт хийж байна гэж дурдсан. Одоог хүртэл хэн ч тийм туршилт хийж буйг бид мэдээгүй байсан” гэж тэр хэлсэн байна.
Вашингтон руу буцах нислэгийн үеэр Трамп хэлэхдээ, “Бусад орнууд туршилт хийж байгаа нөхцөлд АНУ ч мөн адил хийх нь зүй ёсны хэрэг” гэжээ.
Тэр цөмийн туршилтын талбайг хожим тодорхойлох болно гэв.
Сэтгүүлчдийн “Цөмийн зэвсгийн эрсдэлтэй шинэ үе рүү дэлхий орж байна гэж үзэж байна уу?” гэсэн асуултад Трамп “Үгүй, АНУ-ын нөөц бүрэн найдвартай байна” хэмээн хариулж, мөн “цөмийн зэвсгийг устгахыг би дэмжинэ” гэжээ.
“Бидэнд маш олон бий, Орос хоёрт, Хятад гуравт байна. Гэхдээ Хятад дөрөв, таван жилийн дотор гүйцэх болно.
Бид Оростой энэ талаар ярилцаж байгаа, хэрэв тохиролцвол Хятад ч бас оролцоно.”
Трампын шийдвэр нь сүүлийн жилүүдэд Хятад улсын цөмийн зэвсгийн өсөлтөө хурдлуулсны дараа гарч байгаа юм. Түүнчлэн Орос улс саяхан цөмийн хөдөлгүүртэй, цөмийн чадавх бүхий далавчит пуужин болон торпедо амжилттай туршсан гэж мэдэгдсэн.
АНУ-ын стратегийн судалгааны төв (CSIS)-ийн мэдээлснээр Хятад 2020 онд 300 орчим байсан цөмийн зэвсгийн тоогоо 2025 онд 600 болгож хоёр дахин нэмэгдүүлсэн бөгөөд 2030 он гэхэд 1,000 гаруйд хүрнэ гэж АНУ-ын цэргийнхэн тооцоолж байна.
АНУ-ын зэвсгийн агуулахад 5,225 цөмийн цэнэгт хошуу, Орост 5,580 байгаа гэж “Arms Control Association” мэдээлжээ.
Путин 10-р сарын 29-нд Орос “Посейдон” нэртэй цөмийн хөдөлгүүртэй супер торпедог амжилттай туршсан гэж мэдэгдсэн. Энэхүү зэвсэг нь асар их цацраг идэвхт далайн давалгаа үүсгэн эргийн бүсийг сүйтгэх чадвартай гэж шинжээчид үздэг. Гэвч Кремлийн мэдээлснээр эдгээр туршилтад цөмийн цэнэгт хошуу ашиглаагүй байна.
АНУ-ын Конгрессын Ардчилсан намын гишүүн, Невада мужийн төлөөлөгч Дина Титус “Энэ үйлдлийг зогсоох тухай хуулийн төсөл өргөн барина” гэж X сүлжээнд бичжээ.
Зэвсгийн хяналтын холбооны захирал Даррил Кимбалл хэлэхдээ, АНУ Невадагийн хуучин туршилтын талбайд газар доорх цөмийн туршилтыг дахин эхлүүлэхэд дор хаяж 36 сар шаардагдана гэж үзэж байна.
“Трамп буруу мэдээлэлтэй, бодит байдлаас тасарсан байна. АНУ-д 1992 оноос хойш цөмийн туршилтыг дахин эхлүүлэх техникийн, цэргийн, эсвэл улс төрийн ямар ч шалтгаан байхгүй,” гэж тэр бичжээ.
Кимбаллын хэлснээр, Трампын мэдэгдэл нь “АНУ-ын өрсөлдөгч орнуудыг цөмийн туршилт хийхэд хүргэж, Цөмийн зэвсгийг үл дэлгэрүүлэх гэрээг (NPT) нурааж болзошгүй” юм.
2025 оны 8-р сард Трамп Путинтэй цөмийн зэвсгийн хяналтын асуудлаар ярилцсан бөгөөд энэ хэлэлцээнд Хятадыг оролцуулахыг хүссэн гэж Reuters өмнө нь мэдээлж байв.
Харин Бээжин үүнд “Хятадын цөмийн зэвсгийн тоо хоёр гүрнийхээс хавьгүй бага тул ийм хэлэлцээнд оролцох нь үндэслэлгүй, бодит бус” гэж хариулж байжээ.











