



















БНХАУ нийслэл Бээжин хотноо ирэх долоо хоногт болох цэргийн сүрт жагсаалыг зохион байгуулахдаа тус улс зөвхөн зэвсэг техникээ үзүүлэх бус, ирээдүйн дайнд ашиглах цэргийн бүхий л зүйлс болох хамгаалах, удирдах, хянах технологийг онцлон харуулахыг зорьж байна.
Сөнөөгч онгоц, дуунаас хурдан пуужин, далайн ёроолын дронуудаас гадна танкин дээр байрласан байлдааны мэдрэгч, эрт илрүүлэлт болон онилох радар, агаарын довтолгооноос хамгаалах лазер төхөөрөмж зэргийг үзүүлэхээр бэлдэж буй аж. Зарим шинжээчдийн хэлснээр энэ бол ил тод байдлын нэрийн дор өрсөлдөгчдөө айлгах, сүрдүүлэх зорилготой алхам юм.

Гэвч 1979 онд Вьетнамтай хийсэн хил дээрх цуст мөргөлдөөнөөс хойш байлдааны талбарт туршлага хуримтлуулаагүй БНХАУ-ын арми ирээдүйн дайнд энэ бүхнийг хэрхэн уялдуулан ашиглаж чадах нь тодорхой бус хэвээр байна.
Сингапурт төвтэй аюулгүй байдлын шинжээч Дрю Томпсон хэлэхдээ:
“Энэ бол үзүүлбэр маягийн үйлдэл. Үнэн хэрэгтээ чадварын талаар юу ч хэлэх боломжгүй. Хятад улс энэ бүхнийг бодит мөргөлдөөнд хэр үр дүнтэй ашиглаж чадахыг бид одоогоор мэдэхгүй хэвээр байна” гэжээ.
Цэргийн жагсаал нь Зүүн Азид хурцдаж буй цэргийн нөхцөл байдалтай давхцаж байна. Хятад улс Тайвань болон Өмнөд Хятадын тэнгисийн маргаантай бүсүүдэд цэргийн байрлалаа нэмэгдүүлж, АНУ болон түүний холбоотнууд бүс нутгийн мөргөлдөөнд хариу өгөхөд бэлдэж буй энэ үед болж байгаа юм.
Хятад улс Тайванийг өөрийн газар нутаг гэж мэдэгддэг бөгөөд хүч хэрэглэн авах эрхээсээ хэзээ ч татгалзаж байгаагүй. Харин Тайваний ерөнхийлөгч Лай Чин-дэ болон түүний засгийн газар энэ мэдэгдлийг эрс эсэргүүцэж, арлын иргэд өөрсдийн ирээдүйг шийдэх ёстой гэж мэдэгддэг.
Томпсоны хэлснээр АНУ, Япон, Тайваний цэргийн удирдлагууд болон зарим жижиг улс орнууд, Энэтхэг, Орос болон бүс нутгийн бусад орнууд, түүнчлэн АНУ-ын дотоодын тусгаарлагдмал үзэлтнүүд сөрөг сэтгэгдэл авч болзошгүй.
“Жагсаалыг үзэж байхдаа хүмүүс гялбаанд анхаарал сарниулдаг. Гэвч энэ нь жинхэнэ гялбаа бус, харин тухайн ажиглагчийн оюун санаанд төрүүлэх нөлөө нь гол юм. Өөрөөр хэлбэл, Хятадтай байлдах нь дэндүү эрсдэлтэй, АНУ-ын ашиг сонирхол ч үүний төлөө эрсдэл хүлээх үнэ цэнгүй гэдгийг ойлгуулах гэсэн оролдлого” гэж тэр хэлэв.
Энэ талаар Хятадын Батлан хамгаалах яам сэтгүүлчдийн асуултад хариулаагүй байна.
Бүс нутгийн цэргийн атташе, шинжээчид аль хэдийн Бээжингийн нэрлэж буй "Ялалтын өдөр"-ийн жагсаалын бэлтгэлийн бичлэгийг нягтлан судалж эхэлжээ. Энэ өдөр нь Япон албан ёсоор бууж өгснөөр Дэлхийн хоёрдугаар дайн төгссөнийг дурсах зорилготой.
Хятадын албаныхан энэ дайныг “Японы түрэмгийллийн эсрэг эсэргүүцлийн дайн” болон “Дэлхийн анти-фашист дайн” гэж нэрлэдэг.
Жагсаалын орлогч захирал Ү Зэкэ өнгөрсөн долоо хоногт сэтгүүлчдэд хэлэхдээ:
“(Зэвсэг техник) нь манай армийн технологийн хөгжилд дасан зохицох, дайн тулааны шинэ хэв шинжийг ойлгох, ирээдүйн дайнд ялалт байгуулах чадварыг бүрэн харуулах болно” гэжээ.
Ирээдүйн дайнд ялалт байгуулахын тулд Хятад улс хиймэл дагуулын сүлжээ, кибер болон цахим дайны чадавхиа бүрэн нэгтгэж, ойрын тэнгисүүддээ ноёрхох ёстой гэж шинжээчид үзэж байна.
Энэ зорилгоор Хятадын нисэх онгоц тээгчээс ажиллах чадвартай эрт илрүүлэлтийн КJ-600 нисэх онгоцыг танилцуулжээ. Энэ нь нисэх онгоц тээгчийн ажиллагааг бүрдүүлэхэд чухал хэсэг юм.
Мөн Хятадын сөнөөгч онгоцнууд онцгой анхаарал татаж байна. Учир нь Пакистан улс өнгөрсөн 5-р сард Энэтхэгийн онгоцтой мөргөлдөхдөө Хятадад үйлдвэрлэсэн J-10C онгоцыг ашигласан. Пакистан Энэтхэгийн зургаан онгоцыг сөнөөсөн гэж мэдэгдсэн ч Энэтхэгийн тал зарим хохирлоо хүлээн зөвшөөрсөн боловч зургаан онгоц алдсан гэдгийг няцаасан юм. Харин энэ сарын эхээр Энэтхэг өөрсдөө Пакистаны зургаан онгоцыг унагасан гэж мэдэгдсэн билээ.
Жагсаалд шинэ YJ-17, YJ-19, YJ-20 загварын далавчит пуужингуудыг танилцуулна. Эдгээр нь бөмбөгдөгч болон хөлөг онгоцноос хөөргөх боломжтой бөгөөд зарим нь дуунаас хурдан цохилт өгөх чадвартай — энэ нь АНУ болон холбоотнуудын хөлөг онгоцны ажиллагааг ихээхэн хүндрүүлэх магадлалтай.
Мөн ZTZ-201 нэртэй дунд оврын шинэ танк бэлтгэл дээр гарч ирсэн бөгөөд шинжээчдийн үзэж буйгаар дэвшилтэт мэдрэгч, тулалдааны удирдлагын системээр тоноглогдсон байна.
Шинжээчдийг хамгийн ихээр гайхшруулсан нь урьд өмнө үзэгдээгүй шинэ зэвсэг — жирийн шумбагчаас харвахад хэт том торпедо хэлбэрийн далайн дрон юм.
PLATracker платформын үндэслэгч Бен Льюисийн хэлснээр энэ нь Хятад улс АНУ-ын усан доорх дрон хөгжүүлэлтийг анхааралтай дагаж, ажиглаж байсныг харуулж байна.
“Үнэндээ уг дрон нь үйл ажиллагааны түвшинд хүрсэн эсэх нь тодорхойгүй. Гэхдээ ийм төрлийн зэвсгийг их хэмжээгээр, хямд үйлдвэрлэж чадвал Тайванийг тойрсон нөхцөл байдал маш хурдан, маш муугаар эргэж болзошгүй” гэж Льюис онцоллоо.
Сингапурын RSIS хүрээлэнгийн ахлах судлаач Коллин Кох хэлэхдээ:
“Далайн дроны хөгжүүлэлт хэдийнээс эхэлсэн байсан ч PLA (Хятадын Ардын Чөлөөлөх Арми) үүнийг ийм богино хугацаанд танилцуулсанд гайхаж байна. Энэ нь систем аль хэдийн ашиглалтад орсон эсвэл удахгүй орох гэж буйг илтгэж байна” гэжээ.











