Сангажавын Баярцогт-“Нууцын ертөнц: Панамын баримтын мөрдөн шалгалт ба хууль бус мөнгөний сүлжээ, Дэлхийн Элитүүд”

НИЙТЭЛСЭН:

2025-12-08 17:49

“Ноw: Secrecy World” ном ба Сангажавын Баярцогт

Сэтгүүлч Жэйк Бернштейнийн бичсэн “Secrecy World: Inside the Panama Papers Investigation of Illicit Money Networks and the Global Elite” буюу “Нууцын ертөнц: Панамын баримтын мөрдөн шалгалт ба хууль бус мөнгөний сүлжээ, Дэлхийн Элитүүд” ном 2017 онд бичигдсэн байдаг. Энэхүү ном нэгэн сэжмээр Монголчуудтай холбогдоно.

Холбогдоно гэдгийн учир нь уг номонд Монгол Улсын Сангийн сайд, УИХ-ын Дэд дарга асан Сангажавын Баярцогтын тухай бичигдсэн хэсэг байдаг.

Монгол Улсын Их Хурлын 62 дугаар тогтоолоор 2025 оны Долдугаар сарын 05-нд байгуулагдсан “Оюутолгой бүлэг ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах, хүртэх өгөөжийг нэмэгдүүлэхтэй холбоотой баримт бичиг, үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийх” үүрэг бүхий Хянан шалгах түр хорооноос нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсголыг эхний өдөр та бид өнгөрсөн 16 жилийн түүхийг эргэж санаж буй. Энэ өдрүүдэд Монголын шинэ үеийн улстөрчдөөс “Secrecy World: Inside the Panama Papers Investigation of Illicit Money Networks and the Global Elite” номд бичигдсэн Сангажавын Баярцогт 2010 оны аравдугаар сард “Оюутолгой”-н гэрээг хийж байхдаа тухайн үеийн “Туркойз Хилл Ресурс” компанийн хувьцааг эзэмшиж байсан. Гэрээ хийгдсэний дараа өөрийн эзэмшлийн хувьцаагаа зарж ашиг олсон нь илэрч байсан түүхтэй. Ингээд номын товч агуулга болон Сангажавын Баярцогтын ном доторх хэсгийг хүргэж байна.

Нүүр 1

Нийтлэл хэвлэгдэхээс долоо хоногоос ч бага хугацаа үлдсэн байхад “ICIJ”-д аз тохиолоо. Хэдэн сарын өмнө тэд өгөгдөл дотор нэр нь байсан Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Сангажавын Баярцогтын нэрийг олж илрүүлсэн байв. Сангажавын Баярцогттой Монголд холбогдох гэсэн бүх оролдлого бүтэлгүйтээд байсан юм. Сүүлчийн боломж гэж үзэн Райл Вашингтонд байсан Монголын Элчин сайдын яаманд хандсан байна. Тэгтэл Сангажавын Баярцогт дэд дарга яг тэр үед Вашингтон хотод хуралд оролцож таарсан. Нөхцөл байдлыг сонсоод Сангажавын Баярцогт яаравчлан “ICIJ”-ийн (International Consortium of Investigative Journalists-Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консорциум ҮГ.МН) оффис руу иржээ. Райл болон Уолкер хоёр түүнтэй хурлынхаа өрөөнд уулзсан байна.

Нүүр 2

Сангажавын Баярцогт ихэд сэтгэл түгшсэн байв. Хэрэв “ICIJ” түүний нууц оффшор компанийн талаарх мэдээллийг нийтэлбэл түүний нэр хүндийг сүйтгэж, гэр бүлд нь ичгүүр авчирна гэж тэр хэлсэн байна. Хэрэв асуудлыг чимээгүй өнгөрөөвөл Монгол руу буцаж очоод огцорно (УИХ-ын Дэд даргын албан тушаалаасаа ҮГ.МН) гэж амлалаа. Компанийн банкны дансанд ердөө 1 сая ам.доллар байсан гэж тэр уйлах шахан ярьжээ. Энэ нь ICIJ-д шинэ мэдээлэл байв. Райл түүнд өрөвдөнгүй хандахыг хичээсэн бол Уолкер үлдсэн олон ажлаа бодсоноос болж илүү хатуу ширүүн хандсан. Эцэст нь тэд Сангажавын Баярцогтод ямар нэг амлалт өгөхгүйгээр уулзалтыг дуусгажээ. ICIJ эцэст нь түүний түүхийг компанийн санхүүгийн мэдээллийн хамт нийтэлсэн юм.

👉 Номын гол агуулга

-Дэлхийн баячууд, улс төрчид, олигархиуд хэрхэн оффшор компани, зууч хуульчид, банкуудыг ашиглан мөнгө угааж, татвараас зайлсхийж байсныг дэлгэрэнгүй тайлбарладаг.

-Панамын “Mossack Fonseca” хуулийн фирмийн 11.5 сая баримтыг задруулсан Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консорциум (ICIJ)–ийн үйл ажиллагааг дүрслэн өгүүлдэг.

-Нууц дансууд, далд сүлжээ, нэр зээлдүүлэгчид (nominee directors) хэрхэн ажилладгийг бодит жишээгээр тайлбарладаг.

-Даяарчлагдсан санхүүгийн систем яагаад ийм амархан мөлжигддөг, улс төрийн авлигын мөнгөн урсгал хаагуур явж угаагддагийг харуулдаг.

👉 Номын ач холбогдол

-XXI зууны хамгийн том дата-алдагдаж, олон хүний хууль бус нууц, дотоод явцыг харуулсан анхны гүнзгий судалгаа.

-Олон улсын санхүүгийн системийн сул хамгаалалт, хууль эрх зүйн цоорхой, тэгш бус байдлын шалтгаан зэргийг задлан тайлбарласан.

“ICIJ” гэдэг нь International Consortium of Investigative Journalists-Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консорциум

Дэлхийн хамгийн том эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийг нэгтгэсэн байгууллага.

🌐 ICIJ гэж юу вэ?

-1997 онд байгуулагдсан, АНУ-д төвтэй ашгийн бус байгууллага

-280 гаруй сэтгүүлч, 100+ орны 100 орчим медиа байгууллагыг нэгтгэдэг

-Үйл ажиллагаа нь томоохон хэмжээний олон улсын авлига, оффшор, нууц санхүүгийн схемийг илчлэхэд чиглэдэг.

Сонирхуулахад “Secrecy World: Inside the Panama Papers Investigation of Illicit Money Networks and the Global Elite” номоор 2019 онд найруулагч Стивин Содерберг “The Laundromat” киног бүтээсэн. Уг кинонд Холливуудын од Мерилл Стрийп, Антониа Бандерс, Гари Олдман нар тоглосон юм. Кино нь Secrecy World номоос сэдэвлэн оффшор системийг хошин, ёжтой дүрслэлээр дамжуулан “мөнгө угаах машин”-ыг тайлбарласан бодит үйл явдлаас сэдэвчилсэн кино болжээ.

Үг бол үнэ цэн...

ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ

ug.mn сайт 2025 оны 12 сарын 21 Ням гарагИЙН ХӨТӨЛБӨР

Бичил мэдээ

Шинэ мэдээ

Их уншигдсан

2025-12-20 16:00

Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн албан тушаалд нэр дэвшигч С.Наранцогтын томилгооны сонсгол маргааш буюу 12 дугаар сарын 16-ны өдөр зохион байгуулагдана . . . .

2025-12-15 12:18

2025-12-13 01:23

“Оюутолгой бүлэг ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах, хүртэх өгөөжийг нэмэгдүүлэхтэй холбоотой баримт бичиг, үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийх” үүрэг бүхий Хянан шалгах түр хорооноос нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсголыг 2025 оны 12 дугаар сарын 08-12-ны өдрүүдэд, Төрийн ордонд зохион байгуулах гэж байна.

2025-12-07 10:34

2025-12-07 10:30

Лондонгийн Металлын Бирж (LME)-ийн зэсийн үнэ баасан гарагт ам.долларын сулрал, зэсийн тэргүүлэгч үйлдвэрлэгч Чилийн аравдугаар сарын үйлдвэрлэл буурсан байдал, мөн Хятадын хайлуулах үйлдвэрүүдийн төлөвлөсөн үйлдвэрлэл бууруулах шийдвэрийн нөлөөгөөр анхны дээд амжилтаа шинэчлэн давж, 11,200 ам.доллараас давлаа. LME-ийн гурван сарын үндсэн гэрээт зэсийн үнэ 2.5%-иар өсөж, 11,210.50 ам.долларт хүрсэн нь 10-р сарын 29-нд тогтоож байсан 11,200 ам.долларын өмнөх дээд амжилтыг давсан үзүүлэлт боллоо.

2025-11-30 00:15

2025-11-23 13:29

Баасан гарагт Токио дахь Ерөнхий сайдын өргөөний өмнө хэдэн зуун иргэн цуглан жагсаж, Ерөнхий сайд Санаэ Такайчи Тайванийн талаар сүүлийн үед хийсэн буруу мэдэгдлээ эргүүлэн авах, тайлбар өгч уучлал хүсэхийг шаардав.

2025-11-23 13:07